رد ترکه یا قبول آن، دو موضع متفاوت است که وراث متوفی نسبت به ماترک اتخاذ میکنند. اما عدم پذیرش ترکه دقیقا چه آثاری دارد؟ آیا در این صورت، وراث سهم الارث خود را از دست میدهند؟ در مقاله پیش رو تمامی نکات مربوط به رد یا قبول ترکه با استناد به قانون امور حسبی بیان شده است. شما خوانندگان گرامی میتوانید پس از مطالعه این مقاله، در صورت وجود هر گونه سوال یا ابهام، با وکیل ارث و میراث به شماره تلفن ۰۲۱۲۲۸۷۶۵۲۵ تماس بگیرید.
همانطور که در مقالات پیشین گفته شد، پس از فوت یک فرد، تمامی داراییها، اموال، دیون و مطالباتی که از وی باقی میماند، به عنوان ترکه یا ماترک وی شناخته میشود. وراث در برابر این ماترک میتوانند به دو صورت عمل کنند. اول اینکه آن را قبول نموده و در کنار سهم الارث، مسئولیت ابعاد منفی شامل پرداخت دیون و بدهکاریهای متوفی را نیز بپذیرند. اما راه دوم، رد ترکه است؛ در این حالت ورثه هیچ مسئولیتی در برابر پرداخت دیون متوفی، وصول مطالبات وی، انجام وصیت و به طور کلی مدیریت ترکه ندارند. همچنین نمیتوانند نسبت به عملکرد مدیر ترکه اعتراض کنند.
بیشتر بخوانید: نقش وصیت و انواع وصیت نامه در تقسیم ارث
مهمترین اثر رد ترکه عدم مسئولیت وراث در ایفای دیون متوفی است. در واقع زمانی که یکی از ورثه پیش از انجام مراحل صدور گواهی انحصار وراثت ، ترکه را رد میکند، به این معناست که مدیریت ترکه و مسئولیت تصفیه آن (پرداخت دیون و حقوق بر عهده متوفی، دریافت مطالبات وی، خارج کردن مورد وصیت از ماترک) را نپذیرفته و مایل است که آن را به دیگری واگذار نماید.
چنانچه برخی از وراث ترکه را رد کنند، مسئولیت تصفیه به عهده آن دسته از وراث است که ترکه را قبول کردهاند. اما در صورتی که هیچ یک از وراث حاضر به قبول ترکه نشوند، دادگاه یک یا چند نفر را به عنوان مدیر تصفیه ترکه تعیین میکند. البته اگر متوفی پیش از مرگش فردی را به عنوان وصی تعیین کرده باشد، مدیریت ترکه نیز به عهده او خواهد بود. لازم به ذکر است که در هیچ یک از حالت های مذکور، وراثی که رد ترکه کردهاند، حق اعتراض به اقدامات مدیر تصفیه را ندارند.
در نهایت پس از تصفیه ماترک متوفی توسط مدیر ترکه (وراث، وصی یا فرد تعیین شده از سوی دادگاه) مقدار باقی مانده از اموال، به نسبت سهم الارث هر یک از وراث بین آنها تقسیم خواهد شد. در تقسیم سهم الارث، قبول یا رد ترکه توسط وراث هیچ اهمیتی ندارد.
وراثی که ترکه را قبول میکنند، موظفاند تمامی دیون و بدهیهای متوفی را پرداخت نمایند. در این شرایط:
طبق مواد ۲۴۹ تا ۲۵۱ قانون امور حسبی، وراث تا یک ماه پس از آگاهی از فوت متوفی فرصت دارند نسبت به رد ترکه اقدام نمایند.
در واقع برای رد ماترک باید کتبا یا شفاها به دادگاه اطلاع بدهند. اطلاع مزبور در دفتر مخصوصی ثبت خواهد شد. همچنین این رد نباید معلق یا مشروط باشد.
در صورت انقضاء این مدت و عدم اطلاع رسانی به دادگاه، قبول ترکه برای وراث لحاظ خواهد شد.
در صورتی که فرایند تحریر ترکه انجام شده باشد، مدت مذکور از تاریخ ابلاغ خاتمه تحریر ترکه به وارث شروع میشود.
وراث میتوانند برای اطلاع دقیق از مقدار اموال و دارایی متوفی و همچنین دیون و بدهکاری های وی، درخواست تحریر ترکه بدهند تا پس از کسب آگاهی، تصمیم خود را مبنی بر قبول یا رد ترکه بگیرند. باید توجه داشت که در صورت قبول ماترک مشروط بر تحریر ترکه، وارث موظف است دیون ذکر شده در صورت تحریر را بپردازند.
بله؛ طبق ماده ۲۴۷ قانون امور حسبی، وارثی که ترکه را قبول کرده است، مادامی که تصرف در ترکه نکرده، میتواند آن را رد نماید.
بنابراین رد ترکه حتی پس از قبول آن نیز شدنیست. مشروط بر اینکه وارث هیچ تصرفی در ماترک متوفی شامل اموال، دیون، حقوق و… نکرده باشد.
در این صورت فرد یا افرادی از طرف دادگاه تعیین میشوند تا اقدامات مربوط به تصفیه ترکه را انجام دهند.
مدت زمان وراث برای رد ماترک، یک ماه پس از آگاهی از فوت یا اتمام تحریر ترکه است.
برای این منظور وراث باید به صورت کتبی یا شفاهی یک اقرارنامه را به دادگاه تسلیم کنند.
پیام در واتس اپ